In een politiek met lef is compassie altijd mogelijk

Voorzitter,

Bij de Partij voor de Dieren maken wij nooit grappen over tofu, want dat vinden wij smakeloos. De ontwikkeling van plantaardige producten gaat keihard.

Steeds meer mensen zien in dat ons voedselsysteem radicaal om moet om klimaatverandering te stoppen. Om nieuwe pandemieën te voorkomen. Om voldoende gezond voedsel voor iedereen te produceren. Én om de dieren te bevrijden uit het systeem van gevangenschap, uitbuiting en dood.

Het is mooi dat steeds meer mensen dit inzien, want het is een van de beste én goedkoopste manieren om goed te doen. Het helpt ons herinneren dat Zaanstad, ondanks het financiële ravijnjaar, nog heel veel manieren heeft om inwoners en bedrijven te steunen op een pad naar een mooiere toekomst.

Voorzitter, graag presenteert de Partij voor de Dieren u onze tegenbegroting voor Zaanstad. Hierin maken wij fundamentele keuzes. Keuzes vanuit mededogen, duurzaamheid, persoonlijke vrijheid en verantwoordelijkheid. De sterkste schouders en de grootste vervuilers dragen natuurlijk de zwaarste lasten. Projecten die niet bijdragen aan een groene toekomst, die schrappen we natuurlijk uit onze begroting. En natuurlijk geven wij onze inwoners en dieren de voorkeur ten opzichte van het grootkapitaal. Met het vrijgekomen geld kunnen we belangrijke problemen voor mens en dier oplossen. Het laat zien dat we veel meer inkomsten kunnen ophalen zonder de rekening neer te leggen bij onze inwoners. Als we maar durven kiezen voor een nieuwe economie: de Donuteconomie. Waarin iedereen genoeg heeft, zonder dat het ten koste gaat van anderen of ieders welzijn.

Het moet gezegd, ook in onze tegenbegroting lossen we het ravijnjaar 2026 niet op. De miljoenentekorten blijven als een molensteen om ieders nek hangen. Als het Rijk niet over de brug komt, dreigt er te moeten worden bezuinigd op fundamentele voorzieningen als de zwembaden, het OV, preventie van tienerzwangerschappen en de openbare ruimte.

Helaas brengt het ravijnjaar opnieuw de focus naar het geld, terwijl de crisis rondom de mentale gezondheid van onze jeugd nog nooit zo groot was.

Het systeem dat zo op prestatie en welvaart gericht is, doet alsof hun zorgen ongegrond zijn. Terwijl hun zorgen en behoeften heel fundamenteel zijn: veiligheid, rechtvaardigheid, een groene leefomgeving, persoonlijke aandacht en simpelweg gezien worden. Die waarden doen ertoe en wij moeten laten zien dat we ze horen. Zonder fundamentele veranderingen aan het systeem, wordt de oorzaak van de problemen niet aangepakt. De Partij voor de Dieren verlegt daarom de aandacht van welvaart naar welzijn om de aarde leefbaar te houden voor al haar bewoners.

Voorzitter, maar om het systeem te veranderen en de problemen van deze tijd op te lossen, moet ook Den Haag het geld verstandig uitgeven. Er gaan miljarden naar wapens, de bio-industrie, de fossiele industrie en de brievenbusmaatschappijen op de Zuid-as.

Terwijl we juist nu van egocentraal naar ecocentraal denken moeten. Terwijl we nu moeten opstaan voor het meest kwetsbare. En weg van de kortetermijnbelangen van de welvarende mens en z’n geld.

De korting op het gemeentefonds om de fossiele industrie en dierenleed mee te subsidiëren slaat het cement uit onze samenleving. Dat moet Den Haag luid en duidelijk horen.

Gelukkig zetten wij daarom samen met heel veel andere partijen uit onze raad en het college stappen om het kabinet met de neus op de feiten te drukken. Deze samenwerking is een mooi en veelbelovend beeld naar de stad, want in tijden van extreme polarisatie laten wij als lokale politiek eenheid zien.

Zoals ik begon: sommige fundamentele keuzes kosten geen geld. Of dit nu gaat om verbinding zoeken, naar elkaar luisteren, elkaar helpen als iemand het slecht heeft of werken aan een mooiere wereld voor toekomstige generaties. Er ligt te veel werk om stil te blijven staan. Ravijnjaar of niet, we moeten door. En als Partij voor de Dieren hebben we daar duidelijke ideeën bij.

Voorzitter, tot slot: onze raad trekt samen op om het Ravijnjaar te voorkomen. Kabinet, duw ons niet het ravijn in!