Motie Recht­vaardige riool­heffing

De gemeenteraad van Zaanstad, in vergadering bijeen op 20 juni 2024, besprekende de Voorjaarsnota 2024-2028,

constaterende dat:

• het gemiddelde waterverbruik voor een eenpersoonshuishouden 68m3 per jaar bedraagt, 95m3 voor een tweepersoonshuishouden, oplopend tot 187m3 voor een vijfpersoonshuishouden [1];
• rioolheffing voor grootverbruikers geldt vanaf het gebruik van 301 m3 [2];
• het gemiddelde waterverbruik aanzienlijk lager ligt dan de 300m3 die nu standaard voor elk huishouden wordt gerekend;
• het afkappunt voor grootverbruikers varieert tussen gemeenten;
• De VNG sinds september 2021 een nieuwe modelverordening “Riool- en waterzorgheffing” heeft [3].

overwegende dat:

• lastenverlaging voor kleinverbruikers en verhoging voor grootverbruikers rechtvaardig is;
• de nieuwe modelverordening de ruimte geeft om ook eigenaren van percelen die niet op het riool aangesloten zijn aan te merken als belastingplichtig [4], omdat deze ook baat hebben van gemeentelijke maatregelen voor o.a. hemelwaterafvoer;
• een heffing die gebaseerd is op het daadwerkelijke waterverbruik een prikkel kan zijn tot zuinig gebruik en voldoet aan het beginsel ‘de vervuiler betaalt’;
• als we niets doen er een schoonwaterschaarste ontstaat: zonder maatregelen kan er in 2030 in heel Nederland een watertekort ontstaan, bij waterschaarste zal de economische en sociale ongelijkheid verder toenemen [5];
• Een verruiming van het aantal belastingplichtigen en een eerlijke verdeling van de lasten tussen klein-en grootverbruikers zal leiden tot een aanzienlijke belastingverlaging voor huishoudens.

verzoekt het college:

• Te komen met een voorstel voor toepassing van de nieuwe VNG-modelverordening “Riool- en waterzorgheffing”, inclusief potentiële nieuwe categorieën belastingplichtigen;
• Een tarievenvoorstel uit te werken waarbij het vaste tarief tot 300m3 eerlijker wordt (bijvoorbeeld 20% goedkoper) en het gebruiksdeel boven de 300m3 duurder wordt. En dit in combinatie met voorgaand punt tot een kostendekkend niveau voor alle watertaken van de gemeente aan de raad voor te leggen;
• Dit (tariefs)voorstel eerst aan de raad te presenteren in een technische sessie zodat de raad een afgewogen keuze kan maken;

Namens de fractie Partij voor de Dieren Zaanstad, Melchior Mattens

Namens de fractie SP Zaanstad, Anna de Groot

[1] Nibud, kosten energie en water

[2] Zaanstad, rioolheffing

[3] VNG, modelverordening riool en waterzorgheffing

[4] Denk hierbij aan bebouwde percelen van (veelal) bedrijven die niet zijn aangesloten op het riool

[5] Drinkwaterplatform, waterbesparing en watertekort