Agenda-initi­atief Ziek­te­kosten Huis­dieren

Huisdieren zijn voor onze maatschappij van groot belang. In meer dan de helft van de Nederlandse huishoudens worden huisdieren gehouden. Ze brengen geluk, plezier en ontspanning in het leven van veel mensen. Omgekeerd hebben de eigenaren van huisdieren meestal ook het beste met hun dieren voor. Ondanks dat lang niet alle knaagdieren in Zaanstad speelkameraden hebben of over voldoende grote hokken beschikken, veel vissen in een ronde kom zwemmen en (tropische) vogeltjes in te kleine kooitjes worden gehouden, houdt men gelukkig wel vaak in het oog of het dier nog gezond is. Wanneer een dier ziek wordt, gaan de meeste mensen met hun huisdier naar de dierenarts.

Helaas komt het voor een aanzienlijke groep mensen in Zaanstad dubbel zo hard binnen wanneer hun huisdier gezondheidsklachten krijgt. Niet alleen is het naar dat het dier ziek is, ook komen er soms hoge dierenartskosten bij kijken. Vooral gezinnen met een laag inkomen kunnen lang niet altijd de kosten opbrengen. Het niet kunnen betalen van dierenartskosten heeft vaak ernstige gevolgen voor mens en dier. Onnodig inslapen, afstaan aan dierenasiels en zelfs het volledig mijden van dierenartsen, waarbij een dier geheel niet geholpen wordt met soms de dood tot gevolg, komen in Zaanstad naar het lijkt relatief vaak voor. De Partij voor de Dieren heeft signalen gekregen vanuit haar achterban dat dit vrij frequente problemen zijn. Om dit beeld te verifiëren is contact gezocht met verschillende dierenartsen in Zaanstad. Deze bevestigen helaas allemaal dit beeld.

Partij voor de Dieren Zaanstad is van mening dat de gemeente Zaanstad maatregelen moet treffen om het dierenwelzijn van huisdieren in Zaanstad te bevorderen. Een ziek dier zou niet de dupe moeten zijn van het inkomen van de eigenaren. De gemeente zou daarom actief beleid moeten gaan voeren om mensen die de dierenarts niet kunnen betalen, te ondersteunen. Als mogelijke oplossingen dragen wij graag twee voorbeelden aan van systemen die dit doel kunnen bewerkstelligen.

Minimaregeling

In navolging van Amsterdam zou Zaanstad kunnen opteren voor een minimaregeling. Deze regeling geeft de financiële mogelijkheid aan gezinnen met lage inkomens om de dierenarts te bezoeken door (een deel van) de kosten uit de algemene middelen te betalen. In Amsterdam bestaat reeds de ADAM-regeling. Deze wordt door de gemeente Amsterdam omschreven als volgt:

Met de ADAM-regeling (Amsterdamse Dierenhulp Aan Minima) kunt u een waardebon aanvragen waarmee u één keer per jaar gratis met uw zieke huisdier naar een dierenarts kunt. Heeft uw huisdier na het bezoek een behandeling nodig? Dan vergoedt de gemeente een deel van de kosten. Als u regelt dat uw dier geen jongen meer kan krijgen (sterilisatie of castratie), vergoedt de gemeente ook een deel van die kosten.

De ADAM-regeling lijkt in veel gevallen adequaat om gezinnen met lage inkomens te ondersteunen. Echter, wanneer dieren twee keer in een jaar ziek zouden worden, wordt een gezin mogelijk onvoldoende ondersteund door deze regeling. Quota als “één keer per jaar” lijken niet erg wenselijk. De gemeente Zaanstad zou daarom voor een brede regeling kunnen opteren. In zo’n regeling wordt algemene ondersteuning geboden aan gezinnen met inkomens rond en net boven bijstandsniveau. Gezinnen krijgen een jaarlijks eigen risico per huisdier, maar deze is op een dusdanig niveau vastgesteld dat dit niet een te grote last is. Zodoende wordt toch een deel van de kosten gedragen door de eigenaar, maar zijn dieren er tegelijkertijd van verzekerd dat ook duurdere, maar noodzakelijke behandelingen kunnen worden uitgevoerd. Dit stelsel heeft verder de volgende uitgangspunten:

• De bezitters nemen contact op met de gemeente wanneer er problemen zijn met het huisdier. Dit loopt niet via de dierenarts, omdat het gezinsinkomen van belang is voor de vergoeding;
• Er is geen prikkel voor gezinnen om excessief hoge zorgkosten te maken met hun huisdieren;
• Het eigen risico geeft een prikkel om niet te veel huisdieren te nemen.

Deze regeling heeft het voordeel dat het relatief eenvoudig uitvoerbaar is en bereikt het doel dat alle gezinnen goede zorg voor hun dieren kunnen garanderen. Het is echter maar de vraag of het een aanzienlijke invloed heeft op het voorkomen van impulsaankopen. Partij voor de Dieren Zaanstad ziet impulsaankopen van dieren niet los van de problematiek rondom de dierenartskosten. Naast deze regeling zullen er daarom aanvullende maatregelen moeten worden genomen om impulsaankopen tegen te gaan.

Verzekeringsstelsel

Een tweede systeem dat geïntroduceerd zou kunnen worden betreft het verzekeren van alle huisdieren. Hondenbezitters betalen momenteel in de gemeente Zaanstad verplicht een jaarlijkse belasting voor het hebben van een hond. Het systeem van hondenregistratie die deze belasting mogelijk maakt kan potentieel uitgerold worden naar alle soorten huisdieren. Wanneer het de gemeente bekend is welke gezinnen huisdieren bezitten kan er een verzekeringsstelsel worden geïntroduceerd waaraan deelname verplicht is. De verzekeringspremies kunnen bijvoorbeeld middels een gedifferentieerde doelbelasting op huisdieren worden geïnd. In plaats van dat de belastinginkomsten naar de algemene middelen van de gemeente vloeien (zoals bij hondenbelasting), komt het geld ten goede aan de gezondheid van de huisdieren en neemt het financiële risico’s weg voor huisdierbezitters. De gemeente kan ervoor kiezen de premies af te dragen aan een gespecialiseerde private of publieke partij in (huisdier)verzekeringen. Deze keuze kan afhankelijk zijn van meerdere criteria zoals service, kosten en wetgeving.

Dit stelsel biedt veel voordelen:

• Het belastinggeld voor huisdieren komt direct ten goede van de dieren;
• Huisdierbezitters lopen minder financiële risico’s i.v.m. dierenartskosten;
• Door het samenvoegen van veel risico’s in een verzekeringsportefeuille kunnen de kosten voor de maatschappij dalen (schaalvoordelen en minder financiële risico’s);
• Dit systeem gaat direct impulsaankopen tegen;
• Minimagezinnen zijn gedekt tegen hoge kosten en het is eenvoudiger om kosten bij de verzekeraar te claimen (niet afhankelijk van inkomen);

Beide beschreven stelsels zorgen ervoor dat dieren in de toekomst voor hun zorg niet meer afhankelijk zijn van het inkomen van de eigenaar. Ook voor de eigenaren van dieren is het erg belangrijk dat zij ten alle tijde in staat zijn goed voor hun dieren te zorgen. De minimaregeling is daarbij naar alle waarschijnlijkheid het eenvoudigst te implementeren, maar voorkomt slechts in beperkte mate impulsaankopen. Een verzekeringsstelsel is aanzienlijk omvangrijker en effectiever, maar er zal de nodige aandacht moeten worden besteed aan de sociale component in de belastingtarieven/premies.

Namens de fractie Partij voor de Dieren Zaanstad,

Judit Raa & Melchior Mattens