Algemene beschouwing bij de begroting 2021-2024


door Melchior Mattens

29 oktober 2020

Voorzitter,

We moeten het hebben over diergebruik. Want de dubbele moraal die wij erop nahouden leidt tot grote problemen. De dubbele moraal dat het normaal is om honden en katten te knuffelen, maar varkens met CO₂ op een pijnlijke en stressvolle manier te verstikken; dat het verboden is om seks met dieren te hebben maar dat het voor de melkproductie de normaalste zaak is om met de volledige armlengte eerst anaal en daarna vaginaal bij een koe binnen te dringen om haar kunstmatig te bevruchten. Dat wij verontwaardigd zijn over Chinese “wetmarkets” waar dieren onder erbarmelijke omstandigheden worden gehouden en geslacht, terwijl wij maar wat graag onze vergaste en gevilde nertsen naar China exporteren en vrolijk de vachten van gruwelijk afgeslachte wasbeerhonden importeren. We hebben geen enkele moeite deze dubbele moraal erop na te houden en lijken zelfs nauwelijks te willen leren van wat Corona ons zo pijnlijk probeert duidelijk te maken: hoe wij met dieren omgaan kán gewoon echt niet langer.

Wat de wetenschap ons al decennia vertelt, is dat het houden van dieren gevaren met zich meebrengt: Covid, BSE, Q-koorts, vogelgriep, het is slechts een kleine greep uit de lange lijst dierziekten waar de mens ook vatbaar voor is. Zoals we ook schreven in onze tegenbegroting: niet alleen het houden van dieren op grote schaal leidt tot een verhoogde kans op gevaarlijke mutaties, ook de ontbossing waar onze veeteelt voor een belangrijk deel voor verantwoordelijk is zorgt voor een verhoogde kans op verspreiding van nog onbekende ziekten. Waarom doen we niets om een volgende pandemie te voorkomen?

Wat de wetenschap ook al decennia zegt: wij zijn hard op weg naar een onleefbare planeet als gevolg van een klimaat- en biodiversiteitscrisis. Gifgebruik, plasticsoup, oceaanverzuring, milieurampen, smelten van permafrost en ijskappen en ontbossing leiden wereldwijd tot een drastisch veranderend landschap met catastrofale consequenties voor mens, dier en natuur. Waarschijnlijk zijn wij de laatste generatie die een ramp kunnen voorkomen. Maar toch slaan we adviezen in de wind en gaan we rustig tot tenminste 2050 (lokaal misschien 2040) door met het uitstoten van vervuilende stoffen met klimaatverandering en oceaanverzuring tot gevolg, ondersteunen we de ontbossing door onze grootschalige vlees- en zuivelconsumptie en is Nederland voorvechter van het leegvissen van de Noordzee zo lang als het nog kan.

U denkt misschien: “maar dit is toch beleid van de landelijke overheid? Wat heeft Zaanstad hier nou mee te maken?”. Ik zeg u: alles. Onze dubbele moraal hoe wij met dieren omgaan start op boerderijen in Assendelft en Westzaan, start bij het hengelen in slootjes, start bij de grote hoeveelheden vlees, vis- en zuivel die Zaankanters nog steeds consumeren. Het start bij de mobiliteitskeuzes die wij maken. Bij het stimuleren van lokale productie van zaken die we echt nodig hebben en het destimuleren van het kopen en verkopen van zaken die we niet echt nodig hebben. Willen we deze wereld redden voor de volgende generaties zullen we moeten doen wat menigeen van zijn of haar grootouders al leerde: verander de wereld, begin bij jezelf. In dit geval dus Zaanstad.

Voorzitter, om terug te komen op het diergebruik. Onze dubbele moraal met betrekking tot dieren is onhoudbaar. Als het argument ooit was dat het “te duur” was om de veehouderij te hervormen en niet langer in- en export van dierenleed te ondersteunen… de coronacrisis laat zien wat jarenlang niets doen kost. Namelijk honderden miljarden euro’s. Daarom kan de Partij voor de Dieren het niet genoeg benadrukken: we moeten het als allerhoogste prioriteit stellen om Zaankanters bewust te maken wat er op hun bord ligt. Want laten we dit na, dan zijn de opvolgers van Covid en een catastrofale biodiversiteits- en klimaatcrisis slechts een kwestie van tijd.

Laat ik positief eindigen voorzitter. De Partij voor de Dieren is bij uitstek een partij die de moeilijke boodschap durft te brengen waar andere partijen kiezen voor pappen en nathouden met halve maatregelen. Daar is de voorliggende begroting het bewijs van. Onze tegenbegroting geeft de raad en het college een leidraad om de toekomstige crises te lijf te gaan; duurzaam én diervriendelijk. Dat is echt de molen op de wind zetten.

Dank.

Omdat wij vinden dat het anders moet én kan, schreven we een tegenbegroting. Die vind je hier.