Blauwdruk voor Zaanstad: groen & gezond voor mensen en andere dieren

Voorzitter,

Zaanstad staat voor een aantal existentiële crises die het gelijktijdig moet zien op te lossen om jonge en toekomstige generaties een toekomst te kunnen bieden, namelijk de klimaat- en biodiversiteitscrisis. Het zien van de mens als iets dat buiten de natuur staat, een soort die kan doen en laten met andere dieren en natuur wat ‘ie wil, leidt niet alleen tot onaanvaardbaar dierenleed, maar uiteindelijk ook tot risico’s voor ons eigen voortbestaan als mens. Het risico op een nieuwe pandemie hebben wij al eerder op gewezen.

Maar, voorzitter, de Partij voor de Dieren schetst vanavond graag hoe wij in een Zaanstad van morgen kunnen leven waarin wij onszelf als mens weer als onderdeel van de natuur gaan zien. Binnen de draagkracht van de aarde gaan leven. Rekening houden met de belangen van dieren. En rekening houden met de belangen van mensen die door onze samenleving op achterstand zijn gezet.

Om binnen de draagkracht van de aarde te blijven, zullen we minder grondstoffen en energie moeten gaan gebruiken en dat wat we gebruiken veel meer lokaal produceren. Zo kunnen onze inwoners in stadstuintjes op elke hoek van de straat plukgroente- en fruit oogsten. Groeien er o.a. lisdodden en riet op de veengronden; bouw- en isolatiemateriaal dat wij zo hard nodig hebben om nieuwe huizen te bouwen en bestaande huizen goed te isoleren. Zaankanters zijn zich bewust geworden van de milieu impact van mobiliteit en ervaren geen gezondheidsklachten meer door het extreme lawaai en ultrafijnstof van laag overvliegende vliegtuigen. Immers, Zaanstad heeft ferm met de vuist op tafel geslagen over Schiphol richting Amsterdam en het Rijk om nachtvluchten geheel te verbieden en het totaal aantal vluchten flink te reduceren.

Daarnaast nodigt de stad uit om te bewegen en buiten te zijn doordat alles veel groener is geworden. In elke straat vormen we een of meer parkeerplaatsen om tot sociale ontmoetingsplek met een boom, bankje en/of een buurtbibliotheekje. We vergroenen de gevels van huizen en gebouwen, planten veel meer bomen en struiken en zaaien alle braakliggende gronden in met biologische inheemse bloemenmengsels. Ook tuinen zijn massaal onthard omdat mensen weer zijn gaan inzien hoe belangrijk, mooi en lekker koel een groene tuin is. Kinderen leren weer te spelen op ontharde en groene schoolpleinen en speeltuinen, ontwikkelen een veel betere fijne motoriek en komen weer voldoende in beweging. Al onze inwoners van jong tot oud genieten van de buitenruimte, ontmoeten elkaar, bewegen meer en geven de rust en ruimte aan onze dierlijke medebewoners.

Het Zaanstad van morgen is in gesprek met de industrie. Niet alles kan, dus gaat het verduurzamen van de industrie hand in hand met neerwaarts bijgestelde productieverwachtingen. Minder CO2 en meer zekerheid van een stabiel energienetwerk voor onze inwoners. Ook krimpt de toeristische sector als gevolg van het inkrimpen van Schiphol, maar daar staat tegenover dat steeds meer mensen uit de regio de parels van de Zaan ontdekken. En ontwikkelt Zaanstad zich tot de hub voor het delen, hergebruiken en recyclen van spullen, waar steeds meer werkgelegenheid in ontstaat. Evenals in de lokale voedselproductie en in de isolatie- en duurzame energiesector. En door de veel lagere stikstofuitstoot en kleinere milieucontouren van bedrijven komt de woningbouwproductie eindelijk in een stroomversnelling.
Algemene beschouwing Begroting 2022-2025

Ook heeft Zaanstad werk gemaakt van de eiwittransitie. De horeca en andere partners in de stad promoten duurzaam en gezond plantaardig voedsel. Hierbij wordt iedereen de keuze gelaten, maar mensen zijn zich in een razend tempo bewust geworden hoe belangrijk het is om minder dierlijke producten te consumeren. Niet alleen heeft een bewustwordingscampagne vanuit de gemeente hier een belangrijke bijdrage aan gehad, maar ook het enorm gegroeide aanbod aan lekker, gezond en duurzaam plantaardig voedsel – zowel in de winkels als in de horeca. In tegenstelling tot vroeger is het gewoon lekker én makkelijk geworden om voor de duurzame, gezonde, diervriendelijke én lekkere opties te kiezen.

Verder heeft Zaanstad in het belang van dieren rust en ruimte gecreëerd door te stoppen met bladblazers, worden parken en natuurgebieden minder intensief gebruikt voor recreatie en festivals én is de hengelsport verboden. Empathie is een kernwaarde en onze inwoners halen nu hun plezier uit het hengelen naar afval in plaats van naar voelende wezens. Dit blijft ook leuk, omdat wegwerpverpakkingen sinds 2021 echt niet sexy gevonden meer wordt; de stad is dus zó weer netjes.

Voorzitter, er is hoop voor Zaanstad. Een groene en diervriendelijke visie op de stad voor 2026. Een stad waarin inwoners weer met elkaar in contact staan, we gezonder leven en actief de kansen op een goede toekomst voor onze jongste inwoners bevorderen. Deze begroting biedt hierop helaas nog geen perspectief, maar de tijd dringt. Het moet radicaal anders om de belangrijkste crises van deze tijd te bestrijden. Hiermee geven wij een blauwdruk voor hoe het Zaanstad van morgen eruit moet zien. Dus college én gemeenteraad, pak uw verantwoordelijkheid, luister naar de wetenschap, luister naar onze inwoners en leg nu de basis voor een kansrijke toekomst voor alle menselijke en niet-menselijke Zaankanters.

Dank.