Breng het Zaans Klimaat"akkoord" in lijn met de weten­schap!

Waar gaat het ook alweer om? Het gaat om de vraag wat voor stad, land, planeet we achterlaten voor onze kinderen. Met of zonder voldoende voedsel? Met of zonder extreme droogte? Met of zonder extreme hitte? Met of zonder extreme regenval? Met of zonder een zó hoge zeespiegel dat grote delen van de bewoonde wereld – waaronder Zaanstad - onbewoonbaar worden? Met of zonder oorlogen om voedsel, vruchtbaar land, grondstoffen. En ga zo maar door.

In het akkoord staat: “Gemeente Zaanstad is ambitieus op het gebied van duurzaamheid”. Want, zo luidt de uitleg, ze wil 10 tot 20 jaar eerder klimaatneutraal zijn dan de regering-Rutte.

Onder leiding van Rutte is NL zo ongeveer het smerigste jongetje van de klas. Er wordt geen klimaatdoel gehaald, zelfs niet enig eigen klimaatdoel. En met de wetenschap hebben die doelen niets te maken. En dus ook de Zaanse niet.

De wetenschap zegt namelijk: het is essentieel om onder de 1,5 graden opwarming te blijven. Daarom moeten we zo snel mogelijk onze uitstoot gaan reduceren, en met klimaatneutraal in 2030 nemen we al een groot risico. Daarom is ons belangrijkste aandachtspunt: kies als doel die 1,5 graden. In elk geval op dit punt vragen wij een reflectie van de wethouder.

In het akkoord constateren we dat de helft van de emissies “buiten scope” worden verklaard. Op deze emissies zou Zaanstad zogenaamd weinig invloed hebben. Maar dat lijkt ons toch onwaarschijnlijk. Wij draaien aan de knoppen van toerisme, kunnen weldegelijk op héél veel manieren de eiwittransitie versnellen, kunnen plannen maken om de lokale economie met lokale consumptie en productie sterk te stimuleren én kunnen net als Amsterdam kijken hoe we gebruik van fossiele producten zoveel mogelijk kunnen terugdringen.

Ons baart het grote zorgen dat blijkens de doorrekening van CE Delft de bestaande maatregelen slechts voor een reductie van 30% van deze overgebleven emissies zorgen. En dit loopt slechts op tot 47% in 2040. Sterker, zelfs in 2050 zou er pas een reductie van 59% worden gehaald. En dat is dus maar de helft van de totale emissies. Dit college heeft daarom een akkoord voorgelegd dat in 2050 net iets meer dan 25% van de totale emissies reduceert. Dat is dus niet in lijn met de zo broodnodige 1,5 graden-strategie.

Marjan Minnesma, de directeur van Urgenda, heeft nog meer aandachtspunten meegegeven tijdens haar lezing bij de lancering van dit ‘akkoord’. De wethouder reageerde op veel dingen met ‘ja maar’. Inmiddels zijn we anderhalve maand verder en verwachten dat ze daarover heeft nagedacht.

Dus, deze aandachtspunten even op een rij:

• Minnesma noemde meerdere potten geld, in Brussel, de schooldakrevolutie; maak daar maximaal gebruik van;

• Minnesma zegt: het kan, klimaatneutraal uiterlijk 2030. Doe alles wat zij zegt.

• Doe de 54 punten uit het 54-puntenplan;

• Zet niet in op ‘het voorkomen van het ergste scenario’, - dat is misschien wel 6 graden opwarming, maar op het beste scenario – doe wat je kan om onder die 1,5 graden te blijven.

• Neem in de plannen ook de uitstoot mee die we elders op de wereld veroorzaken, want daar liggen enorme kansen.

• Erken dat de covid-crisis in het niet valt bij de klimaatcrisis en de biodiversiteitscrisis.

• Erken dat het voorkomen van een nieuwe zoönose ook helpt bij het afremmen van de opwarming van de aarde;

• krimp dus de dierindustrie;

• Zet in op het ZO SNEL MOGELIJK verminderen van de uitstoot van broeikasgassen;

• Plant bomen. Veel en snel.

• Zet in op kleinschalig zon, daarmee kunnen we al 1,5 keer meer opwekken dan nodig. Wees creatief!

• Stuur de OD bij bedrijven langs om te zorgen dat ze minimaal doen wat ze verplicht zijn. Heeft de OD niet genoeg mensen? Urgenda heeft hulp aangeboden.

• Bevoordeel die dingen die het klimaat helpen;

• Bevoordeel niet die dingen die het klimaat naar de knoppen helpen;

• Zorg dat mensen en bedrijven weten wat ze móeten doen.

• Huur Straatboer in;

• Stel hele grote, stevige doelen voor over maximaal 10 jaar, over bijvoorbeeld van het gas af, elektrisch rijden, vaker de fiets en het OV pakken.

• Faciliteer wat mensen nodig hebben om daaraan te voldoen;

• Kies per sector 3 hele concrete doelen voor over 3 jaar. Ga daarvoor.

• Stel duurzaamheidseisen bij aanbestedingen.

Dit is een flinke lijst, maar allemaal broodnodig. Deze aandachtspunten zijn terug te voeren op twee pijlers: 1. Zorg dat burgers en bedrijven goed geïnformeerd zijn over de klimaatcrisis, de gevolgen daarvan en de mogelijkheden om die te temperen, en 2. Doe wat nodig is. In dit akkoord ontbreekt het daar helaas nog aan. Wij hopen dat de wethouder kan aangeven dat ze direct aan de slag gaat met al deze punten en ons op korte termijn over de voortgang informeert.