Vuurwerk in het park? Dat zouden we toch niet meer doen?!

Afgelopen zondag was een professionele vuurwerkshow in het Burg. In 't Veldpark. Een vuurwerkdemonstratie, bedoeld om de verkoop van vuurwerk te promoten.

Maar de gemeenteraad heeft toch dit jaar twee keer gezegd dat er geen vuurwerk meer in het park mag worden afgestoken? Hoe zit dat dan?

Motie en amendement

In juni werd de motie Vuurwerkvrije Parken van de Partij voor de Dieren met een ruime meerderheid aangenomen.

Voor de zekerheid - om het besluit tot handhaafbaar beleid te maken - en voor de volledigheid, dienden we in september ook een amendement Afsteken van vuurwerk in parken is ongewenst hierover in, zodat het opgenomen zou worden in de gemeentelijke Nota Dierenwelzijn. (Hierover later meer.)

Tijdens beide debatten bleek dat de raad niet alleen sprak over consumentenvuurwerk, maar ook over professioneel vuurwerk. Veel partijen vroegen zich namelijk af of de gemeente wel bevoegd was om professioneel vuurwerk te weigeren, maar wilden graag dat het werd uitgezocht. Ook het college bestreed deze mogelijkheid.

Onze inspanningen

Onze fractie is, samen met de PvdD-fractie in de provincie Noord-Holland, sinds juli bezig om uit te zoeken hoe het zit: welke bevoegdheid heeft de gemeente als het gaat om het verbieden of beperken van ál het vuurwerk? Ligt het echt alleen bij de provincie? We hebben ook gevraagd om ambtelijk-juridische ondersteuning en om overleg met de betrokken ambtenaren. Deze ondersteuning en dit overleg moeten nog altijd plaatsvinden. Intussen blijft het college ermee schermen - tot aan de actualiteitsvragen van afgelopen donderdag die we met GroenLinks mede indienden - dat het bij de provincie ligt.

© Dagblad Zaanstreek van NHD

Vergunningen: zo zit het

De provincie heeft voor vuurwerk twee toetsingskaders.

1. Het vuurwerkbesluit. De provincie toetst of het afsteken van vuurwerk veilig gebeurt. Vindt de provincie van ja, dan verleent ze een ontbrandingsvergunning.
2. De Wet Natuurbescherming. De provincie toetst of een vuurwerkevenement veel (verstorende) invloed heeft op bepaalde soorten, op provinciaal niveau. De natuurtoets op grond van deze wet is maar een beperkte toets: de vraag is alleen of er door het afsteken van het vuurwerk geen significante schade optreedt voor beschermde soorten en of de instandhoudingsdoelen van Natura2000-gebieden niet in gevaar worden gebracht. Vindt de provincie van nee, dan verleent ze een ontheffing op de Wet Natuurbescherming.

De gemeente heeft ook eigen beleid. En mogelijkheden om vuurwerk te verbieden (consumentenvuurwerk) of te beperken (professioneel vuurwerk).

1. De APV - Algemene Plaatselijke Verordening. Die gaat over de openbare orde en de veiligheid. Verboden die het dierenwelzijn ten goede komen, kunnen daarin ook worden opgenomen. Tippie van ons: de Dierenbescherming wil graag meedenken over hoe dat geregeld kan worden.
   
2. Eigen beleid
   1. Natuurbeleid. De gemeente kan met haar natuurbeleid een ander doel hebben dan de provincie. De gemeente kan bijvoorbeeld verantwoordelijkheid nemen voor het voortbestaan van bepaalde soorten op haar eigen grondgebied (en niet alleen binnen de hele provincie).
   2. Beleidsnota Dierenwelzijn. De gemeente kan het als haar verantwoordelijkheid zien om dieren op individueel niveau te beschermen. Sterker nog, de gemeente Zaanstad ziet dat ook als haar taak. In de beleidsnota staat namelijk: "Het bevorderen van dierenwelzijn en de aanpak van dierenleed - door de gemeente in samenwerking met de maatschappelijke partners - vormen de rode draad van het beleid. Preventie en voorkomen van dierenleed spelen daarbij een belangrijke rol." Het zou niet meer dan logisch zijn om dieren ook te beschermen tegen het geweld van vuurwerk, vooral op plaatsen waar zij bij uitstek wonen en waar mensen bij uitstek alleen maar af en toe komen, zoals in parken. Daarom ook onze motie en ons amendement. Die dus met een ruime meerderheid zijn aangenomen - ik zeg het gewoon nog maar een keer.
   3. Evenementenbeleid. De gemeente zou bijvoorbeeld in het evenementenbeleid een criterium op kunnen nemen over het waarborgen van het welzijn van in het wild levende dieren.

De gemeente kan dus zeggen: je mag een vuurwerkshow geven, maar niet hier en hier - niet in onze parken.

In de woorden van de Gedeputeerde Staten (het provinciaal bestuur):

Op het afsteken van vuurwerk zijn verschillende wettelijke kaders van toepassing. De gemeente / Burgemeester & Wethouders en de provincie / Gedeputeerde Staten hebben eigen taken en bevoegdheden binnen deze wettelijke kaders. Deze wettelijke kaders zijn niet altijd op elkaar afgestemd of verbonden met elkaar. Daarom kan de situatie ontstaan dat een gemeentelijk verbod op het afsteken van vuurwerk voor de provincie geen reden kan zijn om de aanvraag voor de ontbrandingstoestemming te weigeren. Wel is het zo dat als een gemeentelijke toestemming (in de vorm van een evenementenvergunning of op grond van gemeentelijk beleid) ontbreekt, van een door Gedeputeerde Staten afgegeven ontbrandingstoestemming voor vuurwerk geen gebruik kan worden gemaakt.

Waar ging het mis?

• Op 30 september 2019 beloofde de wethouder (bij monde van de beleidsadviseur dierenwelzijn) in het najaar de tijd te nemen om uit te zoeken welke bevoegdheid de gemeente heeft op dit gebied. Of eigenlijk: te checken of wat wij al hadden uitgezocht, inderdaad klopt. Dit is kennelijk nog steeds niet gebeurd, zie uitspraken van wethouder Krieger in onder meer het bovenstaande krantenartikel.
• Op 19 september 2019 is dus ons amendement aangenomen en daarna de nieuwe Beleidsnota Dierenwelzijn vastgesteld, maar tot onze verbazing zien we dat ons amendement niet is overgenomen in de beleidsnota! (Zie https://decentrale.regelgeving...). Het eigen beleid is daardoor nog geen toetsingskader - terwijl dit wel is afgesproken.
• Het college heeft ook hierna geen actie meer ondernomen om de motie en het amendement zo in het beleid vast te leggen dat de vuurwerkshow in het park verboden had kunnen worden.

Had de vuurwerkshow voorkomen kunnen worden?

Ja.

Stella Pieterson