Drie voor­stellen voor een eerlijke verbrakking van de Polder Westzaan

Spaar de boer, de weidevogel én de vos in Polder Westzaan

Onze fractie heeft drie voorstellen gedaan om de veranderingen in de polder Westzaan eerlijker en rechtvaardiger te maken. Want dieren bescherm je niet door andere dieren af te schieten, en boeren bescherm je niet met beloftes die je niet waar kan maken.

In de Gebiedsvisie Polder Westzaan staat dat er een plan moet worden opgesteld voor het beheer van onder andere het aantal vossen, om weidevogels te beschermen. Als je dat aan de provincie laat, dan wordt dat 'beheer met het geweer'. We vragen de gemeente daarom om te zoeken naar diervriendelijke methoden om het aantal weidevogels te laten toenemen. Die methoden liggen trouwens vooral in hoog, kruidenrijk gras waar vogels zichzelf, hun nesten en hun jongen in kunnen verstoppen en waar genoeg te eten is. Niet te vaak maaien dus, en niet alleen maar raaigras!

Daarnaast vindt de Partij voor de Dieren dat de boeren die daar hun bedrijf hebben, geen valse beloftes meer gedaan mogen worden. De melkindustrie is, net als de vleesindustrie, een sector die heel veel water verbruikt. Onder andere door de klimaatverandering wordt dat zoete water 's zomers steeds schaarser. We zullen daarom keuzes moeten gaan maken over waar we dat schaarse water aan besteden: vooral aan noodzakelijke dingen. De 'garantie op zoet water', zodat de koeien kunnen drinken als het water in de polder te zout wordt, is dan ook niet eerlijk. Het geeft de veehouders het idee dat ze kunnen blijven investeren in hun bedrijf, terwijl dat niet toekomstbestendig is.

Het hele idee dat veehouderij in de polder een toekomst heeft - een belangrijk uitgangspunt van de Gebiedsvisie - is ook niet eerlijk. Want niet alleen met het oog op zoet water, maar ook met het oog op methaanuitstoot, stikstofneerslag en dierenwelzijn moeten we dringend toe naar een (meer) plantaardig voedingspatroon en natuurlijke bouwmaterialen. We vragen de gemeente daarom om boeren te helpen om over te stappen naar een plantaardig bedrijf, bijvoorbeeld het telen van lisdodde voor isolatiemateriaal. Win-win!

Reactie van de wethouder

Over het diervriendelijke beschermen van de weidevogels zegt de wethouder toe het Zaanse dierenwelzijnsbeleid te zullen volgen, waarin gestreefd wordt naar diervriendelijke methoden. Het versnellen van de transitie naar plantaardige teelt is volgens de wethouder nog te vroeg, omdat onderzoeken laten zien dat dit nog niet een bestendig verdienmodel is. Op het probleem met de watergarantie gaat de wethouder feitelijk niet in: het Hoogheemraadschap 'wijzen op de verantwoordelijkheden' doet niets af aan de toenemende waterschaarste en geeft de boeren dus geen zekerheid.

De polder

Polder Westzaan is een Natura 2000-gebied. In Europa is besloten dat de natuur in die gebieden verbeterd moet worden, en in elk geval niet achteruit mag gaan. En dat is ook hard nodig!

Maar in de polder (net als in de meeste Natura 2000-gebieden in Nederland) gaat de natuur wél achteruit. Dit komt onder andere door stikstof dat er terechtkomt en door de slechte waterkwaliteit. Ook was het water in de polder ooit brak (licht zout) maar dat is veranderd door de aanleg van de Afsluitdijk en zeekeringen. Ten behoeve van de veehouderij (er worden vooral koeien gehouden om hun melk te kunnen verkopen) heeft men dit zo gelaten. Om de koeien te kunnen laten drinken is zoet water nodig, net als voor het soort gras in de wei waar de koeien meer melk van maken.

Het is dus goed nieuws dat de gemeente, samen met Provincie Noord-Holland, de polder weer wil verbrakken: door deels zout water de polder in te laten stromen, kan de oorspronkelijke natuur hopelijk weer herstellen. Ook is het voor natuurherstel nodig om het waterpeil te verhogen. Dat is waarschijnlijk lastig te combineren met het houden van dieren, dus voor de boeren in het gebied is dit geen gemakkelijk plan. Openheid en zorgvuldigheid zijn noodzakelijk.

De bijdrage van Melchior Mattens vind je hier.